Thùy thái dương chiếm 22% tổng thể tích vỏ não, chứa các vùng não quan trọng và liên quan trực tiếp đến chức năng ngôn ngữ, cảm xúc, trí nhớ và giác quan. Cấu trúc này bị tổn thương có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng về nhận thức, giác quan, cách hiểu, nói ngôn ngữ…
Thùy thái dương chiếm 22% tổng thể tích vỏ não, chứa các vùng não quan trọng và liên quan trực tiếp đến chức năng ngôn ngữ, cảm xúc, trí nhớ và giác quan. Cấu trúc này bị tổn thương có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng về nhận thức, giác quan, cách hiểu, nói ngôn ngữ…
Thùy thái dương là thùy lớn thứ hai trong số năm thùy của não, chiếm khoảng 20% thể tích vỏ não.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Trên đây là bài viết tổng hợp thông tin cơ bản liên quan đến cấu tạo giải phẫu, vị trí, chức năng và các rối loạn, bệnh lý ở thùy thái dương. Hy vọng thông qua những thông tin này, người bệnh có thêm nhiều cập nhật hữu ích liên quan đến vấn đề điều trị và chăm sóc sức khỏe não bộ.
Please use this identifier to cite or link to this item: https://scholar.dlu.edu.vn/thuvienso/handle/DLU123456789/232309
Due to copyright, some materials are displayed in bibliographic records or for archives only. Using materials in the Digital Library must comply with the Intellectual Property Law.
Đeo máng được làm bởi nha sĩ để ngăn cản sự tiếp xúc giữa các răng và phòng ngừa các tổn thương gây ra bởi nghiến răng. Các máng nhai thoải mái, chế tạo bởi hơ nóng (tự khít theo dạng của miệng) có sẵn ở những của hàng thể thao hoặc nhà thuốc; tuy nhiên, các loại máng này chỉ nên sử dụng trong thời gian ngắn và sử dụng như công cụ chẩn đoán ngắn hạn. Vì các máng nhai này có thể gây ra sự di chuyển răng không mong muốn hoặc tạo ra sự gia tăng nghịch lý trong hoạt động cơ, nên lý tưởng nhất là máng nhai nên được nha sĩ chế tạo, lắp và điều chỉnh.
Liều thấp của thuốc benzodiazepine trước khi đi ngủ thường có hiệu quả đối với các đợt cấp và làm giảm các triệu chứng tạm thời. Cyclobenzaprine có thể giúp thư giãn cơ bắp. Tuy nhiên, ở những bệnh nhân có rối loạn giấc ngủ liên quan, chẳng hạn như ngưng thở khi ngủ, nên sử dụng thuốc giải lo âu và thuốc giãn cơ một cách thận trọng vì các thuốc này có thể làm trầm trọng thêm những tình trạng nói trên. Chỉ định thuốc giảm đau nhẹ, như NSAID hoặc acetaminophen, riêng lẻ hoặc kết hợp. Vì đây là tình trạng mạn tính nên không nên sử dụng opioids, ngoài trừ dùng tạm thời trong đợt tái phát cấp tính. Trong những trường hợp đau mạn tính như vậy, sử dụng thuốc chống trầm cảm dưới sự giám sát y tế rất hữu ích.
Bệnh nhân phải học cách ngừng hành vi loạn năng (ví dụ: nghiến răng, siết răng) khi thức. Tránh nhai thức ăn cứng và nhai kẹo cao su. Vật lý trị liệu và phản hồi sinh học để tăng thư giãn và tư vấn có thể có ích với một số bệnh nhân.
Vật lý trị liệu bao gồm kích thích điện thần kinh qua da (TENS) và "xịt và căng", khi đó hàm được há rộng sau khi da trên vùng đau đã được làm lạnh bằng đá hoặc phun xịt chất làm lạnh da, ví dụ như ethyl chloride. Độc tố botulinum có thể được sử dụng thành công để giảm co thắt cơ.
Hầu hết bệnh nhân, ngay cả khi không được điều trị, thường đã giảm hoặc chấm dứt các triệu chứng đáng kể trong vòng 6 - 12 tháng.
Để chẩn đoán các tình trạng sức khỏe ở thùy thái dương, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện các xét nghiệm sau:
Để bảo vệ thùy thái dương hoạt động ổn định, tránh xảy ra các vấn đề bệnh lý, tổn thương không mong muốn, mỗi người nên chủ động thực hiện các biện pháp sau đây:
Dưới đây là phần giải đáp một số thắc mắc liên quan đến thùy thái dương:
Hầu hết các mô não của bạn, bao gồm cả thùy thái dương đều có màu xám hồng nhạt khi có máu lưu thông bên trong. Màu sắc sẽ ngả xám nhiều hơn nếu không có máu.
Thùy thái dương có chứa các vùng sau:
Hệ thống limbic là một tập hợp các cấu trúc của não, bao gồm đại não, gian não và não giữa, bao phủ cả hai bên đồi thị, ngay dưới não. Chức năng của Limbic rất quan trọng, liên quan trực tiếp đến cảm xúc, hành vi, trí nhớ dài hạn và khứu giác của con người. Do đó, đây là phần não quyết định phần lớn đến hành vi sinh tồn hàng ngày như ăn uống, sinh sản, chăm sóc con cái, phản ứng chiến đấu, bỏ chạy…
Vùng Broca là vùng não ở thùy trán của bán cầu não ưu thế (thường là bán cầu não trái), được tạo thành từ các vùng Brodmann 44 và 45, thực hiện các chức năng liên quan đến xử lý ngôn ngữ.
Vùng Wernicke là một trong hai phần của vỏ não có liên quan đến chức năng xử lý ngôn ngữ (phần còn lại là vùng Broca). Vùng này chủ yếu hỗ trợ não hiểu ngôn ngữ viết và nói, trái ngược với vùng Broca, chỉ tập trung suy nghĩ để phát ra tiếng nói. Vùng Wernicke thuộc khu vực Brodmann 22, nằm ở hồi thái dương trên ở bán cầu não ưu thế.
Thùy thái dương chứa các vùng não quan trọng, liên quan trực tiếp đến chức năng ngôn ngữ, trí nhớ và giác quan, hỗ trợ con người trong các hoạt động hàng ngày. Chức năng của thùy thái dương, cụ thể như sau:
Bất kỳ tình trạng hoặc bệnh lý nào liên quan đến não đều có thể ảnh hưởng đến thùy thái dương, đặc biệt là vấn đề sức khỏe tâm thần, bao gồm: (3)
Thùy thái dương là thùy lớn thứ hai, sau thùy trán, chiếm 22% tổng thể tích vỏ não mới và kéo dài đến khe Sylvian. Thùy thái dương được ngăn cách với thùy chẩm, thùy đỉnh dưới và thủy đỉnh trên bằng đường đỉnh thái dương bên. Cấu trúc này được chia thành hai phần chính: (2)
Thùy thái dương được chia thành năm hồi bởi bốn rãnh, phần lớn song song với khe nứt Sylvian. Thứ tự tính từ phần bên đến dưới trung gian lần lượt như sau:
Tương tự như tất cả các thùy não khác, thùy thái dương có hai bên trái và phải. Mỗi thùy nằm ngay phía sau vùng thái dương ở mỗi bên đầu, kéo dài về phía sau dọc theo bên não và kết thúc ở một điểm ngay sau tai.
Cơ thể sẽ xảy ra rất nhiều triệu chứng bất thường nếu thùy thái dương bị tổn thương hoặc gián đoạn hoạt động, bao gồm: